Lughnasadh (loe-na-sa, ook wel Lammas genoemd) is een viering van de eerste oogst. De oogst is een belangrijk moment op het wiel van het jaar en is het signaal dat niets in de natuur en in het leven hetzelfde blijft. Alles is steeds aan verandering onderhevig. Ookal vier je Lughnasadh in de zomertijd, toch voel je duidelijk dat de herfst is aangebroken. Het voelt als een herfstviering. De oogst geeft het dat herfstgevoel mee van reflectie. Waardeer de warmte nu het nog kan en voordat de donkere dagen weer aanbreken. Deze viering gaat om de waardering van wat je hebt en het inzicht in de veranderingen die gaan komen.
De naam van dit feest
Deze viering op 1 augustus heeft vele namen. Het wordt ook wel Lammas of het eerste oogstfeest genoemd. De meeste heksen en paganisten noemen dit feest Lughnasadh of een naam die daar op lijkt – Lughnassa/Lugnasa/Lughnasa. Het was hoogstwaarschijnlijk een Iers-Keltische feestdag, net als Samhain en Beltane. Lammas is de christelijke naam van een feestdag die in dezelfde tijd van het jaar wordt gevierd. Van Lammas wordt ook wel gezegd dat het een feestdag is die werd gevierd door de Angelsaksen. Persoonlijk denk ik dat het niet uitmaakt hoe je deze feestdag noemt. Het gaat om het gevoel dat je erbij hebt.
Suggesties voor het vieren van Lughnasadh
#1 Brood bakken
Er is geen betere manier om Lughnasadh te vieren dan door zelf een brood te bakken! De oorspronkelijke viering van dit jaarfeest is sterk verbonden met het oogsten van het graan, waarmee vervolgens het eerste brood werd gebakken. Je kunt natuurlijk brood bakken in je eigen oven, maar Lughnasadh is eveneens een vuurfeest, dus overweeg ook eens aan om brood te bakken boven een kampvuur. Zo combineer je beide eigenschappen van dit oogstfeest: het vuur en het brood.
#2 Beschermingsritueel
Het eerste graan van de oogst werd vroeger gezien als een beschermer. Met het krieken van de dag verzamelden families op de akkers om samen het graan te oogsten. Dit werd bij thuiskomst gelijk gemalen en tot een brood gebakken. Dit brood werd vervolgens weer verkruimeld en de kruimels werden om het huis gestrooid voor bescherming tegen kwade krachten. Alhoewel dit uiteindelijk een christelijke traditie is geworden, lijkt het erop dat deze traditie van veel vroegere oorsprong is. Dus bak een brood en gebruik de kruimels als beschermer, net als onze voorouders dat deden!
#3 Eerste oogst
Wanneer je een tuin hebt met daarin voedsel dat geoogst moet worden, bekijk dan wanneer alles rijp is voor de oogst. Misschien duurt dat nog even, aangezien fruit vaak pas rond het tweede oogstfeest (Mabon) geoogst moet worden. Maar aangezien het nu het eerste oogstfeest is, kun je je tuin vast inspecteren op wat er al wél geoogst kan worden. Maak daar een kleine ceremonie van! In plaats van gedachteloos rijpe druiven en tomaten af te plukken, kun je dat ook in volle bewustzijn doen en de plant en moeder aarde danken voor de gulle gaven.
Als je geen tuin hebt, kun je eens opzoeken of er een pluktuin in de buurt is.
#4 Maak vuur
Zomerfeesten zijn doorgaans ook vuurfeesten. De warmte van de zon wordt geassocieerd met vuur. Maak daarom vuur tijdens je Lughnasadhviering en eer op die manier de laatste warmte van de zomer. Bak broodjes boven het vuur, verbrand takken in het vuur waarin je hebt gekerfd wat je kwijt wilt, offer kruiden aan het vuur of bouw van stro en takken een (kleine!) wicker die je symbolisch verbrandt. In de festivalwereld is Castlefest een bijzonder feest dat helemaal draait om Lughnasadh. Het bijzonderste is de grote Lughnasadhviering op zaterdagavond waarbij een enorme wickerman wordt ontstoken. Net als in oude tijden.
#5 Maak graanpopjes
De eerste graanhalm werd niet alleen gebruikt om een beschermend brood mee te bakken. Van de graanhalmen zelf werd een graanpop gemaakt. Soms was het een klein popje dat in de buurt van de haard werd bewaard ter huisbescherming, soms was het een heel grote pop die namens de hele gemeenschap in de fik werd gestoken. Het vuur stond symbool voor het ontdoen van oude resten van het afgelopen jaar. De as werd bewaard om later bij Imbolc weer over het land uit te strooien en zo de warmte van dit jaargetijde aan het dan nog koude land mee te geven, ten teken om op te warmen. Zulke grote stropoppen worden wickers genoemd.
#6 Eer Lugh
De Keltische god Lugh is degene die zijn naam heeft verbonden aan dit jaarfeest. Hij is een god met vele eigenschappen. Hij is een krijger, een zonnegod, een leider, de god van de ambachten, de handel, smeden, techniek en wordt gezien als een vadergod. Omdat hij zoveel talenten heeft, is elke manier waarop je hem eert goed. Probeer eens iets voor hem te maken, als god van de ambachten zal hij dat waarderen.
#7 Mediteer op overvloed
De natuur heeft zoveel nieuw leven voortgebracht tijdens de lente en de zomer! Bedenk eens wat voor nieuws jij dit jaar hebt mogen verwelkomen en waar jij allemaal dankbaar voor bent. Breng hoofd, hart en ziel in balans tijdens een meditatie op overvloed, zodat je de energie van dit seizoen kunt oogsten en overvloed kunt blijven aantrekken. Zoals de aarde steeds blijft uitbreiden en groeien, zo kun jij dat ook blijven doen. Hoe meer jij je dankbaarheid toont aan de natuur en je bewust bent van de cyclus en hoe jij daar onderdeel van bent, hoe meer jij je zult openstellen voor de overvloed die aanwezig is.
#8 Maak een bezem
De bezem is een bekend heksenwerktuig dat wordt gebruikt om ceremonieel de vloer te vegen en zo de hele ruimte te ontdoen van negatieve energie. Lughnasadh is een goed moment om materialen te verzamelen. Nu er al takken beginnen te vallen kun je mooi takken bij elkaar zoeken voor je bezem.
#9 Offer graan aan de aarde
Een manier om je dankbaarheid voor de overvloed aan de aarde te tonen is om de eerste schoof graan weer terug te offeren aan de aarde. In ruil daarvoor zal de dankbaarheid van de aarde dusdanig groot zijn dat alle overvloed nog groter wordt en de oogst nog succesvoller zal zijn. Dus offer iets als jij gaat oogsten, want wat je uitstuurt aan energie zal in meervoud bij je terugkomen.
#10 Brand een groene kaars
Tot slot: brand een groene kaars op je altaar of een andere prominente plek in huis om je te verbinden met de energie van Lughnasadh. Neem een moment om de verbinding met de thema’s van dit feest te voelen: overvloed, oogst, losmaken. Spreek je dankbaarheid en waardering uit voor alle zegeningen die op jouw pad zijn gekomen, voor de mensen om je heen, voor je huis, voor je gezondheid.
Pas je altaar aan om gelijk in de stemming van een jaarfeest te komen. Maak gebruik van de kleuren van een seizoen of jaarfeest, leg een kleed over het oppervlakte en leg er decoratie op die te maken heeft met het jaarfeest. Voor Lughnasadh kun je geeltinten, goud en lichtbruin gebruiken, kleuren die doen denken aan graan! Zet er een kandelaar op en bind daar linten aan. Pluk een bos graan of grassen en leg die op je altaar. Leg daarop ook graanpopjes en bloemen van een graanveld, zoals margrieten, korenbloemen, munt en zonnebloemen. Kristallen die passen bij Lughnasadh zijn citrien, aventurijn, kwarts en tijgeroog.
Wees dankbaar voor de overvloed in deze tijd van het jaar! En bedenk je dat de herfst begint terwijl de zomer tot een einde komt, en dat betekent nog meer overvloed, mooie kleuren, nog een paar laatste warme dagen en de aanloop naar Samhain en het seizoen van de heks!
Meer leren over Lughnasadh?
Beluister dan ook mijn podcasts over het Eerste oogstfeest!
- #9 Het jaarwiel draait
- #10 Het olde wief en de graanmoeder
- #11 Lughnasadh vieren – 10 manieren
En lees mijn blog: Oogsten op Lughnasadh!
