Heksenwerktuigen verzamelen

In veel heksenboeken wordt geschreven over heksenwerktuigen of tools. Het zijn de hulpmiddelen die een heks behoort te verzamelen en dient te hebben als hij of zij magisch werk wil kunnen verrichten. De athame, staf, kelk, ketel, het pentakel en zwaard zijn de bekendste heksenwerktuigen van de moderne heks. Ze zijn vooral bedoeld om energie mee te richten of, in het geval van de kelk en ketel, om energie in op te slaan.

Jonge en beginnende heksen proberen vaak snel alle werktuigen bij elkaar te verzamelen. Enthousiast als ze zijn over hekserij, lezen ze dat het allemaal essentieel is wil je aan hekserij kunnen doen. Als je de boeken geloofd dan is dat zo, maar ís dat ook daadwerkelijk zo? Vraag jezelf eens af waarom je het allemaal nodig hebt… Waar komt die regel vandaan?

Werktuigen zijn de symbolen uit de tarot

Heksenwerktuigen zijn al heel oud. Wanneer je grottekeningen van sjamanistische rituelen bekijkt, dan zie je sjamanen met maskers en staven in hun handen. Wanneer je kijkt naar beschavingen die ook nu nog grotendeels leven zoals men honderden jaren geleden ook leefde, dan zie je dat de sjamanen vaak werken met messen, ketels en stenen die dienen als altaar en als basis voor hun magische rituelen. Op prenten uit de Middeleeuwen en uit bijvoorbeeld het Maleus Maleficarum wordt al geschreven over het gebruik van krachtvoorwerpen, zoals rituele messen, staven, schijven en kelken. Bovendien komen deze vier voorwerpen terug als symbolen op de tarotkaarten, de divinatiekaarten met een eeuwenoud verleden. Waarschijnlijk is dat waarom deze werktuigen ook tegenwoordig nog worden gebruikt als krachtvoorwerpen binnen de hekserij. Het is een oude symboliek die wordt overgedragen van generatie op generatie.

Toen Gerald Gardner zijn vorm van moderne hekserij (wicca) samenstelde, heeft hij daarin allerlei authentieke informatie over magie en hekserij samengevoegd tot een modern mengsel dat voor iedereen duidelijk en begrijpelijk was. Wicca nam als nieuwe heksenstroming een duikvlucht in opkomst en veroverde de wereld der magie. Gardner keek af bij de rozenkruisers, de oud-Welshe hekserij van Cochrane en introduceerde en passant nog wat eigen werktuigen aan het geheel, zoals de zweep. Gelukkig is deze tegenwoordig door veel stromingen ook weer verbannen.

Je kúnt ook zonder werktuigen werken

In principe zou je magie ook kunnen bedrijven zonder het gebruik van werktuigen. Wanneer je geen spullen bij je hebt en spontaan een ritueel wilt uitvoeren, kun je je vinger gebruiken als athame of staf. Wanneer je een buitenritueel uitvoert kun je ook ter plekke een staf zoeken, je handen kunnen dienen als schaal en de aarde als pentakel. Maar met een auto kom je toch sneller en makkelijker vooruit dan te voet. Zie je werktuigen als je auto: de energie en kracht die je er mee uitzendt is sneller ter plaatse met je werktuig dan zonder, omdat werktuigen als geleider werken. Bovendien zijn ze persoonlijk, je bouwt er een band mee op en laadt ze bij elk gebruik steeds weer een beetje op met je eigen energie.

Werktuigen vinden
Onthoud dat alle in deze blog genoemde werktuigen suggesties zijn. Je hoeft ze niet allemaal te bezitten om je hekserij uit te kunnen voeren. Het is geen lijst van spullen die je moet hebben. Zie het als een lijst van heksenspullen die je misschien wilt hebben. De werktuigen zelf zijn ook niet magisch tot de heks ze een magische functie geeft. Wees creatief met het verzamelen van je heksenwerktuigen en geef er geen vermogen aan uit, want dat is niet nodig.

Tips voor vindplekken:

• Ik heb veel gevonden op vlooienmarkten, koningsdagmarkten en in kringloopwinkels.
• Zoek eens naar mooie spulletjes uit de natuur om je altaar mee te decoreren. En een staf is gewoon een bezielde tak uit de natuur. Van een grote schijf hout kun je een pentakel maken en van steentjes runenstenen.
• Maak dingen zelf of geef iets een tweede leven als magisch voorwerp. Kijk om je heen: wat heb je al dat je zou kunnen hergebruiken? Een briefopener kan bijvoorbeeld ook dienstdoen als athame. In een doosje kun je wierook te bewaren. Een leeg potje is een prima waxinelichtjeshouder.
• Ruil spullen met andere heksenvrienden. Doe een oproep in een online heksengroep.
• Winkel tijdens de sale. Sommige spullen kun je heel goed in normale winkels vinden, zoals een kelk (mooi glas), planten, een vaas, een kandelaar en kaarsen. En echt, de Action heeft ook héél veel spullen die je als heksenwerktuigen kunt gebruiken.
• Vraag heksenspullen cadeau voor je verjaardag, sinterklaas en kerstmis.

Basiswerktuigen

Altaarspullen

Dit is een overkoepelende naam voor alle spullen die je op je altaar zet: een kandelaar, wierookbrander, een vaas voor bloemen, altaarkleed, kristallen, etc. Ze worden niet specifiek gebruikt om magie mee uit te voeren en hebben geen magische functie, maar zijn wel belangrijk om de magische sfeer te creëren die je wenst voor je heilige ruimte. Afhankelijk van je traditie zuiver je de items op je altaar en laad je ze op.

Athame
De athame is traditioneel een ceremonieel mes waarmee rituelen worden uitgevoerd, dat richting geeft aan de magie die je verstuurt en waarmee een cirkel wordt getrokken. Het wordt níet gebruikt op dezelfde manier als een keukenmes! Je snijdt er geen kruiden mee en er mag ook zéker geen bloed aan kleven.

Bezem
Deze wordt gebruikt om de cirkelruimte vooraf energetisch schoon te vegen, als vruchtbaarheidssymbool om overheen te springen bij een handfasting en om bij uitbanningsrituelen negatieve energie weg te vegen.

Boline
Traditioneel een mes (het kan ook een sikkel zijn) waarmee kruiden en planten worden afgesneden. Volgens overleveringen mag dit ritueel mes niet van ijzer zijn, omdat het de plantwezens zal afschrikken. Koper, brons of zilver zijn daarom beter.

Burine
Meestal noem ik het gewoon een prikker, maar een burine is de naam voor een puntig werktuig dat je gebruikt om symbolen en zegels in kaarsen of andere dingen mee te kerven. Ik gebruik er antieke cocktailprikkers met kristallen voor, maar ik ken ook heksen die er een kristalpunt voor gebruiken, een grote nagel (soort spijker) of een klein mesje. Laad het voorwerp op en geef het zijn functie. Gebruik het dan alléén daarvoor en niet meer voor andere doeleinden. Dat maakt het een magisch voorwerp!

Divinatie- en schouwwerktuigen
Divinatie is de kunst van voorspellen, waarbij je gebruik maakt van objecten zoals kaarten (tarot, lenormand, speelkaarten, etc), stenen (runen) een pendel of een ander werktuig. Schouwen (soms beter bekend onder de Engelse term scrying) is het staren in een object om voorspellingen te kunnen doen. Het is een aparte techniek binnen divinatie. Voor schouwen gebruik je een kristallen bol, wateroppervlaktes, spiegels of een vergelijkbaar oppervlak. Door je te concentreren en je open te stellen kun je antwoorden uit je onderbewustzijn omhoog halen.

Edelstenen
Edelstenen zijn zowel magische materialen als attributen. Je kunt kristallen gebruiken om magie in op te slaan, maar ze bevatten zelf ook magie. Ze hebben magische eigenschappen in combinatie met symboliek. Voor elk onderwerp is wel een passend kristal te vinden.

Grimoire/Boek der Schaduwen
In traditionele hekserij wordt het boek van een heks een grimoire genoemd. De benaming Boek der Schaduwen is pas in 1951 door Gerald Gardner geïntroduceerd. Het principe van een toverboek bestaat al langer, al valt het te betwijfelen of men voor de 18e eeuw vermogend genoeg was om een boek en inkt te bezitten. Bovendien was het in de tijd van de heksenvervolgingen gevaarlijk om bewijs in huis te hebben van het feit dat je een heks bent). Niet te verwarren met het magisch dagboek, dat een onderdeel van je hekserij kan zijn. Het grimoire/Boek der Schaduwen is het boek waarin je rituelen, spreuken en andere informatie in verzamelt.

Kaarsen
Een altaar kan niet zonder kaarsen. Meestal staan er vier kaarsen op het altaar of in de vier ‘hoeken’ van de cirkel voor de vier elementen. Je kunt ook een kaars voor de god en godin neerzetten en/of kaarsen op de hoeken van je altaar. Zorg voor stabiele en stevige kandelaren om je kaarsen in te plaatsen. Het aansteken van je kaarsen doe je tijdens een ritueel met een aansteekkaars. Het uitdoen van de kaarsen doe je nooit door te blazen, zeker niet bij een spreuk, omdat je daarmee de magie wegblaast. Neem een kaarsendover of knijp ze uit met je vingers.

Kelk
Een werktuig van het element water. Het is een ceremonieel drinkglas dat vaak is vervaardigd uit metaal. al wordt er soms ook een mooi kristallen glas voor gebruikt.

Ketel
De ketel is een werktuig van het element water. Het is oorspronkelijk een kookpot, zoals wij nu een pan gebruiken. Een keukenheks gebruikt tegenwoordig soms een gietijzeren pan als ketel, maar vaak kiezen heksen alsnog de ouderwetse, rondbuikige heksenketels. Ze zijn vaak klein genoeg om op je altaar te zetten. Vaak wordt er vuur in gemaakt om dingen te verbranden, maar een ketel is ook transformerend. Het verandert wat je er in stopt. Er is nog veel meer over de heksenketel te vertellen; ik schreef er zelfs een heksenboekje over!

Kompas
Veel rituelen maken gebruik van de vier windrichtingen, in combinatie met de vier elementen. Om te weten waar de windrichtingen zijn in je cirkel, heb je een kompas nodig.

Koorden
Deze gebruik je voor koordenmagie en soms om de cirkel mee te leggen.

Papier, pen en inkt
Veel spreuken moeten op papier worden geschreven om ze te kunnen manifesteren. Je schrijft je wens, hoop of droom op en verbrandt het papier. Je tekent een zegel op papier die de magie verspreid. Je vouwt zaden in papier waarop je zonnesymbolen tekent, vouwt het dicht en begraaft het om ze te laten groeien. Je schrijft een spreuk op en laat het oplossen in water.

Pentakel
Er bestaat verwarring over het verschil tussen een pentagram en een pentakel. Een pentagram is een vijfpuntige ster. Een pentakel is een vijfpuntige ster met een cirkel eromheen (PENTA-gram + cir-KEL= pentakel). Afhankelijk van jouw stroming binnen hekserij wordt dit symbool voor allerlei doeleinden gebruik. Over het algemeen wordt het gezien als het symbool voor het element aarde op het altaar. Je kunt het dus gebruiken voor gronding en stabiliteit van je rituelen en het opladen van objecten (zoals je kelk, kristallen, amuletten, sieraden, etc.)

Staf
De staf is het werktuig dat voor sommigen bij het element lucht hoort en voor anderen weer bij het element vuur, net als de athame. Met de staf richt je je energie en aandacht tijdens een ritueel. Het is een heel persoonlijk magisch werktuig, omdat je de staf op gevoel kiest (een tak die je aanspreekt, een boomsoort waarvan je de bezieling voelt, versiering zoals jij mooi vindt). Meestal heeft een staf het formaat van je onderarm, maar in sommige tradities wordt ook gebruik gemaakt van langere gevorkte staven en manshoge staven. Een vork symboliseert de horens van de god. Soms wordt er een schedel met horens op gemonteerd om het gevorkte uiterlijk te verkrijgen. Met deze staf roep je de krachten van de aarde en het hogere op om de cirkel te trekken. Daarna wordt de staf in het midden van de cirkel geplaatst en is daarmee een instant altaar dat symbool staat voor de levensboom en daarmee alle elementen tegelijkertijd representeert.

Vijzel en stamper
Met de stamper maal je natte en droge kruiden en wierook fijn in de vijzel. Door te drukken en te roteren creëer je een meditatieve staat waardoor de mix die je maakt magische eigenschappen meekrijgt en het fijnmalen een ritueel wordt.

Je spullen opbergen

Je zult in de loop der tijd steeds meer spullen verzamelen, maar zult ze niet altijd in het zicht in je huis willen hebben liggen. Magische spullen zijn vaak héél persoonlijk en het kan erg onprettig aanvoelen als anderen aan je spullen zitten. Woon je samen met huisgenoten, dan zal je hen moeten uitleggen waarom dit spullen zijn waar ze niet aan mogen komen. Ook als er visite komt is het prettig om je athame en staf (vaak de meeste persoonlijke items van een heks) uit het zicht op te bergen.

Er zijn heksen die hun altaar in een aparte kamer hebben, waar niemand zonder toestemming in mag komen – daar hoef je niets op te bergen – maar de meeste heksen hebben hun altaar in het zicht in de huiskamer. In dat geval kan het handig zijn om het altaar op een dressoir op te bouwen en je spullen achter de deurtjes of in de laadjes op te bergen als het nodig is. Er zijn ook heksen die hun magische werktuigen in zijde wikkelen als ze ze opbergen. Voel voor jezelf aan wat jou aanspreekt en wat goed voelt.

Voel wat voor jou wel en niet werkt

Net zoals bij alles in hekserij geldt vooral: voel wat voor jou wel en niet werkt! Koop en verzamel geen spullen alleen omdat er wordt gezegd dat ze bij hekserij horen. Niet alle heksen verzamelen edelstenen, niet elke heks heeft een athame, heel veel heksen hebben geen staf. En dat is prima! De spullen maken jou geen heks, dat ben je van binnenuit. De spullen die je gebruikt, gebruik je om je energie makkelijker te kunnen richten en energie in op te slaan. Niets meer, en niets minder.

Wat zijn jouw favoriete werktuigen in hekserij?