De essentie van Imbolc + een Imbolcritueel

Nog even en het is alweer Imbolc, het feest dat het einde markeert van de wintertijd. Imbolc wordt gevierd op 1 en soms 2 februari. Het is de tijd waarin er onder de grond van alles gebeurt terwijl het boven de grond nog vriest, sneeuwt en koud is. De eerste dappere bolletjes komen uit. Sneeuwklokjes steken hun hoofdjes boven de aarde en de witte deken van sneeuw uit alsof ze de temperatuur alvast willen controleren. “Het is goed hoor!” moedigen ze de andere planten aan. “Wij houden wel de wacht en vertellen jullie wanneer het warm genoeg is om ook te komen.” Krokus en Narcis zijn daarna de eerstvolgende dapperen.

Met Imbolc vieren we de verborgen krachten en wakkeren deze aan door te stampen en te dansen. Verborgen aardkrachten, maar ook onze eigen, nog verborgen talenten. We zitten nog steeds in het donkere seizoen, mogen nog even reflecteren op nieuwe plannen en maken ons alvast klaar voor de periode van nieuwe groei. Door aandacht te geven aan zuivering, geven we een signaal af dat we klaar zijn voor die nieuwe groei.

Oude Imbolctradities

Er zijn heel veel verschillende manieren waarop je Imbolc kunt vieren. Zelf vermeng ik verschillende tradities in mijn vieringen. Met Imbolc wordt veelal Brighid geëerd als moedergodin, maar de Germanen richtten zich tot Nerthus (of Hertha of Aertha), van wie men een beeltenis om de akkers droeg om vruchtbaarheid te brengen. In Rome renden priesters van Pan door de straten en sloegen voorbijgangers met een roede om vruchtbaarheid te bevorderen. Richt je tijdens Imbolc dus op zuivering, vruchtbaarheid en mogelijkheden. Wat nog verborgen is, zal zich na Imbolc weldra openbaren.

Imbolc wordt ook wel Imbolg, Oimelc, Lentefeest, of St. Brighidsfeest genoemd. Het is het feest tussen de zonnewende en de equinox in, tussen Midwinter en Ostara in. Het wordt gevierd op 1 februari, maar soms ook wel op 2 februari, op de katholieke Maria Lichtmis. Deze feesten lijken door elkaar gebruikt te worden, maar zijn toch echt twee verschillende vieringen met verschillende benaderingen.

De ware essentie van Imbolc

Om de ware betekenis van Imbolc te kunnen begrijpen neem ik je mee in een visualisatie. Stel je eens voor dat je 3000 jaar geleden leefde in een huis van hout en leem. Het huis bestond uit één grote leefruimte waarin je samen met je partner en kinderen leefde, maar ook met je ouders en schoonouders, je broers en zussen, ooms en tantes, neven en nichten. Buiten is het koud en ligt de sneeuw manshoog tegen de deur aan, waardoor je niet naar buiten kunt. Gelukkig heb je daar rekening mee gehouden en woont tijdens de winter het vee ook binnen in het woonhuis. Zo blijft het binnen warm en hoef je niet naar buiten om de dieren te voeren. Bovendien heb je een voorraad aan gezouten voedsel gemaakt, je kunt sneeuw smelten en drinken. en de sneeuw en het ijs houden sommige voedingsmiddelen ook goed ingevroren. Er ligt er een voorraad hout om vuur te maken. Toch moet je heel zuinig doen om het einde van de winter te halen.

Maar als Midwinter dan is geweest, begint het toch wel moeilijk te worden. Voorraden raken op, ziektes gaan rond nu het binnen steeds bedompter wordt en wat er nog over is van de voorraden wordt dikwijls door ongedierte aangevreten, want hun voorraden raken ook op, zodat ze weer op zoek moeten naar eten. Het is belangrijk om de dieren in leven te houden, want zij zijn je voorziening voor de rest van het jaar. Zonder dieren krijg je geen jongen, heb je geen kracht om de ploeg te trekken, geen mest, geen groeiende veestapel voor vlees later in het jaar, geen melk om te drinken en kaas van te maken en ook geen wol om kleding van te maken.

Schapen paren in de herfst en zijn gedurende de winter drachtig. Dat duurt ongeveer vijf maanden, dus worden de eerste lammeren rond februari geboren. Zodra een ooi een jong krijgt, heeft ze melk. Tegenwoordig kunnen we het hele jaar door melk kopen, maar oorspronkelijk waren er maar een paar perioden per jaar waarop er melk voorhanden was en dat was enkel als er jongen werden geboren en de moeder melk begon te geven. Dus zodra er lammeren werden geboren, was er na maanden gesmolten sneeuw drinken eindelijk weer iets anders om te drinken. Dan is de rijke, volle smaak van melk een traktatie! En als de sneeuw smelt en de deur weer open kan, het vee weer naar buiten kan om te eten en je niet meer dicht op elkaar in één huis ruimte te zitten, is het fijn om het huis te luchten. Ramen en deuren open te zetten, vuil naar buiten te vegen, alles te wassen en ziekte te verjagen, jezelf te wassen en reinigen en je weer fitter en gezonder te voelen. De lenteviering in deze tijd was dus eigenlijk een moment om te vieren dat je de winter had overleefd.

5 Imbolcgebruiken

Reinigingsritueel voor je huis:

Met dit ritueel verdrijf je negatieve energieën uit je huis. Het idee is dat je met zoveel mogelijk lawaai de boze geesten verdrijft uit alle hoeken van je huis. Neem daarvoor allerlei spullen waar je lawaai mee kan maken – muziekinstrumenten, pannen, je eigen stem – begin bij je voordeur en ga daarna door elke ruimte en schreeuw, zing, brul zoveel je wilt tot je het gevoel hebt dat alle negatieve energieën gevlucht zijn. Je kunt dit bevrijdende ritueel ook ondersteunen door reinigende wierook van salie en bijvoet te branden.

Zet dan een glas rode wijn bij je voordeur. Leg zoutkorrels op elke dorpel en zeg: “Het zout van de zee reinigt deze ruimte en laat energie stromen”. Smeer dan een druppel melk op de dorpel en spreek “De melk van Brighid voedt deze ruimte met liefde.” Met een druppel maanolie verzegel je de ruimtes tegen negatieve invloeden. Als laatste drink je een slok van de rode wijn en gooit de rest voor je huisdeur met de spreuk: “Ik dank alle krachten die mij beschermen.”

Reinigingswater:
Doe een scheutje Floridawater door het dweilwater, het afwaswater, gebruik het om je handen te wassen, bij het douchen, in het badwater, etc. Floridawater is een eau de cologne waarin meer dan veertig kruiden zijn verwerkt. Het wordt daarom gezien als een magisch mengsel met vele beschermende en zuiverende eigenschappen. Het is bij veel toko’s te koop. Let er wel op dat je het Floridawater uit Peru hebt, de anderen zijn niet origineel.

Stiltewandeling:
Loop in stilte door de natuur, als een soort meditatie. Kijk, luister, en voel de elementen, de wind, de zon en de kou op je huid. Droom en fantaseer over de symbolische zaadjes die je wil gaan planten dit jaar. Wat krijgt dit jaar jouw aandacht? Als je weer thuis bent kun je wat je hebt meegenomen aan gedachten enzovoorts opschrijven, tekenen of schilderen. Het is een idee om dit samen met een groep mensen te doen en af te spreken dat er tijdens de wandeling niet gesproken wordt. Na afloop kun je je ervaringen met elkaar delen.

Afstemmen op de energie van Imbolc :

Doe een reinigingskuur voor je lichaam (bijvoorbeeld de berkebladkuur van Weleda), ga naar de sauna. Zorg dat je, al is het soms slecht weer, iedere dag een tijdje buiten bent, want daglicht en frisse lucht zorgen dat je energie krijgt om het laatste deel van de winter af te sluiten.

Wenslinten voor de natuur:

Neem natuurlijke materialen zoals wol, katoen of zijde. Knip één of twee linten met een lengte van ongeveer 30 centimeter. Houd deze tussen je handen en projecteer je wens erin. Wat wil jij laten meenemen door de wind en laten groeien door de boom? Schrijf dat op het lint en knoop er iets natuurlijks aan, zoals een dennenappel of een schelp. Hang je lint nu buiten in een boom.

Een Imbolcritueel

Zoek berkentakken en bind ze aan één kant samen tot een bosje. Maak kruidenwater voor reiniging en zet dit samen met je berkentakkenbosje klaar op je rituele plek. Giet wat melk in een pannetje en verwarm het. Roer er honing en kaneel doorheen om er zonnemelk van te maken. Laat het afkoelen en zet ook dat klaar voor je ritueel. Leg pen en papier klaar en spullen om vuur te maken. Dat kan een vuurkorf met blokken hout zijn, maar het kan ook een kaars in een keteltje zijn.

Maak een spiraal, groot genoeg om er in te kunnen lopen. De spiraal kun je met bloem of zand op de grond strooien, in zand tekenen als je buiten op een strand staat, met takken leggen of met waxinelichtjes op de grond uitzetten. Zet de spullen voor het vuur in het midden van de spiraal en laat het vuur er alvast branden.

Reinig jezelf buiten de spiraal door de berkentakken in het kruidenwater te dopen en jezelf ermee af te strijken. Spreek hardop uit dat je je wilt ontdoen van het oude en dat je schoon en gezuiverd het nieuwe seizoen in wilt gaan. Reinig nu ook de cirkel / het spiraal met de berkentakken en het kruidenwater door er met de klok mee omheen te lopen en er water op te sprenkelen.

Imbolc is een tijd om op te schrijven wat je allemaal wilt bereiken en laten groeien. Wat heeft er nog warmte en het vonkje hoop nodig om aangespoord te worden om te gaan groeien? Dat kan een eigenschap zijn, een nieuw plan of iets waar je al mee bezig bent maar wel wat vernieuwing kan gebruiken. Schrijf dat op, op een manier die de door jou gewenste uitkomst laat zien. Beschrijf het zo uitgebreid mogelijk. Hoe ziet het er uit? Hoe voel jij je als het zover is? Houd het briefje tussen je handen. Visualiseer nog eens de uitkomst en loop dan heel bewust met het papier de spiraal in. Word je bewust van de kleinere cirkels en dat hoe dichter je bij het centrum van de spiraal komt, hoe dichter je bij het vuur komt dat jouw wens de ultieme levensvonk zal geven. In het midden spreek je nog eens hardop uit wat je wilt bereiken en daarna geef je de uitkomst aan het vuur om het in werking te stellen. Loop daarna de spiraal weer uit en loop tegen de klok in om de cirkel weer op te heffen en het ritueel te beëindigen.