Als beginnende heks vond ik het Boek der Schaduwen verschrikkelijk interessant. Het straalde mysterie uit, net als eigenlijk alles binnen hekserij. Maar juist omdat het Boek der Schaduwen het boek was waar geheimen in werden opgetekend – net als in een dagboek – maakte het me nieuwsgierig. Wat zou er allemaal in staan?
Wat is een Boek der Schaduwen?
In je Boek der Schaduwen verzamel je alle magische informatie die je wilt onthouden. Elk boek is uniek, omdat iedere heks zijn of haar eigen boek bijhoudt en samenstelt. Wat voor de een belangrijk is, hoeft niet belangrijk te zijn voor de ander en wordt daarom misschien niet in diens persoonlijke boek opgenomen. Hoe groot of klein een Boek der Schaduwen is, dat maakt niet uit. Het formaat bepaal je zelf, net als het aantal hoofdstukken en bladzijden en of het een fysiek boek of een digitaal bestand is. Een Boek der Schaduwen is persoonlijk en wordt daarom ook gemaakt naar de wensen en voorkeuren van degene die eraan werkt.
Wat er ook in staat en hoe het boek er ook uit ziet, het is speciaal. Het is het boek van kennis voor jezelf en bevat alle informatie die jij belangrijk vindt om te onthouden. Daarom is het belangrijk dat je een boek maakt dat jou aanspreekt, want anders zul je het waarschijnlijk niet gaan gebruiken.
Schoonschrift en toewijding
Toen ik in mijn coventijd van onze hogepriester de opdracht kregen om zelf een Boek der Schaduwen aan te leggen kocht ik een boekje van Patricia Telesco over het Boek der Schaduwen en wat je daar allemaal in kan zetten en ging ik aan de slag. Ik besloot mijn boek lekker groot te maken, maakte van hout een mooie kaft en bedacht een manier om het zó te maken dat er ook bladen aan toegevoegd konden worden. Uren heb ik besteed aan het versieren van de bladzijden en tabbladen, aan lijstjes met informatie die er in moest komen en aan het mooi opschrijven van informatie voor in mijn boek. Toen mijn vakantie voorbij was en ik begon met werken kwam de klad erin. Mijn mooie boek, waar ik met zoveel liefde en toewijding aan was begonnen, stond te verstoffen op de boekenstandaard en later zelfs in een opruimkist.
Kwestie van inhoud
Toen ik zelf als hogepriesteres van mijn coven de opdracht had gegeven om een magisch dagboek bij te houden, ben ik me weer gaan verdiepen in het Boek der Schaduwen’ Mijn boek heeft inmiddels – tezamen met mijn magisch dagboek, afgestoft en al – weer een ereplaatsje op de boekenstandaard gekregen en ik heb het boek van Patricia Telesco er maar weer eens bij gepakt, en het ‘Grimoire for the Green Witch’ van Ann Moura, want wat kun je nu eigenlijk allemaal in je Boek der Schaduwen schrijven? Omdat ik deze vraag voor mijn covenheksen moest kunnen beantwoorden, was het nodig om me er eerst zélf maar eens in gaan verdiepen.
Gardner’s Schaduwboek
Het Boek der Schaduwen is opgezet door Gerald Gardner, de grondlegger van wicca. Uiteraard waren er voor zijn tijd ook magiërs en heksen die boeken bijhielden over hun bevindingen, maar Gerald Gardner heeft er de naam ‘Boek der Schaduwen’ aan gegeven. Zijn hogepriesteres Doreen Valiënte heeft het Boek der Schaduwen later nog in een samenhangende vorm gegoten. Het boek is niet zozeer bedoeld om je bevindingen bij te houden. Dat doe je immers in je magisch dagboek. Het Boek der Schaduwen is vooral bedoeld om wetenswaardigheden en rituelen die je vaker wilt uitvoeren bij te houden. Althans, dat is de opzet van Gardner geweest.
Een grimoire
Een andere naam voor een Boek der Schaduwen is een grimoire. Zelf is dit het woord dat ik graag gebruik. Niet alleen omdat het een stuk korter is, maar ook omdat het een oudere naam is voor een boek waarin allerhande magische notities zijn gemaakt. Er zijn oude grimoires gevonden nog vanuit de Egyptische tijd, zoals het Egyptisch dodenboek. In de 19e eeuw was het erg hip onder occultisten om een grimoire bij te houden, waarin met name kruidenkennis werd genoteerd, samen met allerlei bezweringsformules, spreuken, ingrediënten, rituelen en divinatietechnieken. Het was een smeltkroes van allerlei magische informatie, en dat is eigenlijk ook hoe ik het persoonlijke boek van een heks zie.
Een eigen boek maken
Veel heksen buiten wicca hebben er een andere draai aan gegeven en noteren wél eigen ervaringen in hun Boek der Schaduwen. Sommigen doen dit door hun magisch dagboek als een apart hoofdstuk toe te voegen, anderen doen dit door bij elk onderwerp gewoon hun eigen bevinding en mening toe te voegen. Dit is de meer natuurlijke manier om je Boek der Schaduwen bij te houden. Het is de manier van natuurheksen, kruidenheksen en heggerijders. Mij spreekt dat wel aan, aangezien het Boek der Schaduwen in mijn optiek bedoeld is als het boek waarin je heksenpad en bevindingen genoteerd staan, zodat je alles snel terug kunt vinden als je iets wil weten. Het wordt niet voor niets ook wel het Boek der Ervaringen genoemd.
Kies jouw stijl
Omdat het een persoonlijk boek is, bepaal jij zelf of en op welke manier jij een Boek der Schaduwen/grimore bijhoudt. Zelf heb ik dus een vrij groot boek met A4-bladen. Het is alleen geen boek dat je makkelijk mee kunt nemen om bijvoorbeeld tijdens een buitenritueel de structuur van het ritueel als geheugensteuntje open voor je neer te leggen. In dat geval is het handiger om een kleiner boek te nemen dat gewoon in je tas past.
Je kunt een dummy kopen (een ingebonden blanco boek), een multomap waaraan je steeds weer bladen kunt toevoegen, per hoofdstuk een eigen boekje maken, etc. Kijk vooral naar wat voor jou goed werkt en als je merkt dat je het over een tijdje anders wil, is dat ook prima!
Handgeschreven vs digitaal
Wanneer je met de hand schrijft, overdenk je je teksten veel meer dan wanneer je ze uittypt, is mijn ervaring. We leven echter in de 21e eeuw en het is nu eenmaal een feit dat men steeds minder met de hand schrijft en steeds meer typt. Ook nu weer: kijk wat voor jou werkt! Wil je het met de hand schrijven, dan is dat goed, maar als je het liever typt dan is dat ook prima. Het is jouw boek en het gaat er vooral om dat erin staat wat jij belangrijk vindt om te onthouden.
Naast de teksten heb je ook nog de illustraties. Illustreren is leuk, mooi en bijzonder als je dat zelf kunt, maar niet iedereen is daarvoor in de wieg gelegd. Schrijf je de teksten met de hand, dan kun je de illustraties bijvoorbeeld kopiëren en erbij plakken. Besluit je je boek op de computer te schrijven omdat je een redelijk onleesbaar handschrift hebt, probeer dan in ieder geval de illustraties zelf te maken, zodat er via die weg eigen energie in de bladzijden komt te zitten.
Wat zet je erin? Van ervaring tot ritueel
De grote vraag is altijd: wat zet je er allemaal in?
Het korte antwoord is: alles wat jij zelf belangrijk vindt voor het uitvoeren van jouw hekserij. Daaronder valt ook alles wat jouw hekserij zal ondersteunen, alles wat je wilt onthouden, alles wat je hebt meegemaakt, alles wat goed ging en je nog eens wilt gebruiken. Zie het Boek der Schaduwen als jouw eigen persoonlijke boek. Je mag dus ook zelf weten wat je er allemaal in zet. Om je op weg te helpen geef ik je hier wat voorbeelden:
- Eigen ervaringen
- Jouw kijk op hekserij
- Iets over de stroming die je aanhangt, hoe je tegen magie aankijkt, wat jouw idee is over hekserij, jouw persoonlijke overdenkingen
- Teksten over de goden/godinnen waar je mee werkt (als je dat doet)
- Teksten over rituelen die je hebt uitgevoerd
- Algemene beschrijvingen van rituelen
- Spreuken en hun uitwerking
- Manieren van beschermingsmagie en hoe te handelen als magie fout gaat
- Teksten over de jaarfeesten
- Meditaties en visualisaties
- Kruidenmagierecepten
- Tabellen met correspondenties en symbolieken die handig kunnen zijn om rituelen samen te stellen
- Beschrijvingen over de magische items die je hebt en hoe je ze gebruikt. Een soort inventarisatie van al jouw items
- Divinatiesystemen waarmee je werkt
- De stappen op jouw heksenpad en wat je nog wilt leren
- Soorten magie die je uitvoert
- De bronnen waaruit je alle informatie hebt vergaard
Wanneer je echt met je magische boek werkt, zal deze lijst continue weer worden aangepast en aangevuld, en dat is goed! Zolang jij leert, zal je Boek der Schaduwen/grimoire ook in beweging blijven.
Tot slot: mooie, verzorgde en geïllustreerde pagina’s in jouw Boek der Schaduwen zien er toch héél anders uit als gewone, volgeschreven bladzijden. Extra aandacht voor jouw boek, zorgt niet alleen voor optisch mooiere pagina’s, maar ook voor extra magie! Meer over het maken van de mooiste magische journal pagina’s leer je in de online workshop Magisch Journalen, die ik maakte met mijn zus Esthy.
