Ik heb de indruk dat velen het pad op gaan met het idee dat ze er op de een of andere manier beter van worden, dat ze er iets zinnigs aan overhouden. En velen haken dan af omdat het pad niet leidde naar wat ze verwacht hadden, of niet snel genoeg profijt opleverde. Ook zie ik heel vaak mensen die menen dat de levensstijl en levenshouding heidens “moeten” zijn. Maar is het verplicht om een heidense levenshouding te hebben als je in de heidense goden gelooft? Dat lijkt mij niet. Want wat zou dat dan in moeten houden en waarom zou je dat volgen? Welk ideaal moet je in een levenshouding nastreven om het geloof in de goden te kunnen houden?
Wat haal je uit het heidense pad?
Inzicht in je geloof
Ik denk dat het heidens pad wel iets kan opleveren: inzichten, (zelf)kennis en ervaringen. Dat hoort echter niet exclusief bij het heidendom. Ook zul je er wel iets voor moeten doen, meer dan alleen rituelen uitvoeren en esoterische boekjes lezen. Als je christelijk bent, moet je wel iets doen voor je geloof. Immers, als je niet goed leeft, kom je niet in de hemel en dat is niet verstandig. Bij het heidendom ontbreekt die zingeving. Je kunt gewoon een heidens geloof hebben, er verder niet veel aan doen, het heeft geen consequenties. Toch heb ik de indruk dat veel mensen op een correcte manier heidens willen zijn, om beter te zijn dan anderen, om bij de groep te horen, etc.
Uiterlijk heksenvertoon
Kruidenthee, katoenen rokken en jurken, een tuin vol kruiden en potten met grote labels in de kast. Planken vol heksenboeken, pentagrammen aan de muur, godenbeelden en wierook branden… Het kan allemaal best bijdragen aan de sfeer en uitdragen wat je voelt, maar is het echt essentieel voor je gevoel? Gaat het er niet veel meer om dat je jezelf kunt zijn en dat de goden er gewoon zijn, ongeacht hoe je je kleedt en welke thee je drinkt?
Bij sommige heksen bestaat het idee dat als je maar braaf je ritueeltjes doet, het geloof in de god en de godin vanzelf komt. Maar als het niet komt? Dan kan ik me er iets bij voorstellen dat je teleurgesteld bent. Maar waarom ben je dan ooit dat pad opgegaan? Geloof en gevoel kun je niet forceren, hoeveel boeken je ook leest, hoeveel wierook je ook brandt en hoe “hekserig” je je ook kleedt. Een geloof of levenswijze, dus ook hekserij, heeft weinig zin als mensen zomaar het pad op gaan en geen uitgangspunt hebben.
Neem een uitgangspunt
De drang om op een “correcte” manier heidens te zijn en er ook per se iets nuttigs uit te willen halen, dat snap ik niet helemaal. Immers, als je het heidendom als geloof ziet en niet als een knutselclubje, dan is het bestaan van de goden een feit. Dat is het uitgangspunt. Dan kun je het pad linksom of rechtsom nemen of een dwaalweg, het uitgangspunt blijft hetzelfde. Ook al doe je verder helemaal niets, je blijft een heiden omdat je in die goden gelooft. Er zit geen zin in het geloven, het leidt nergens heen, je hebt er geen profijt van, je wordt er geen beter mens door. Net zo min als weten dat de lucht blauw is en het gras groen. Als je dat als feit ziet, hoef je er geen studie naar te doen en je hoeft er ook niets van te verwachten.
Natuurlijk hebben geloof en religie zin, het heeft zeker wat te bieden. Je kunt er een hoop mee doen. Je kunt er inspiratie, troost en zingeving uit halen, er een richting in zoeken voor je leven, er moreel besef en gerechtigdheid in vinden. Als je het kunt delen met anderen geeft het gemeenschapszin, het besef dat je niet alleen bent, een verantwoordelijkheidsgevoel. Dat is iets dat uit jezelf moet komen, er is niemand die het komt brengen. Uiteindelijk hoeft het je ook niets op te leveren. Net zo min als blauwe lucht of groen gras je persoonlijk iets op zullen leveren.