Struinend door het land en door de tijd laat ik voetstappen achter. Indrukken en imprint voor hen die nog gaan komen. Ik zoek de tekenen van voorouders, hun sporen en indrukken, hun lessen en wijsheden want zij zijn een deel van het verleden dat het heden heeft gevormd. Voorouders zijn allen die ons zijn voorgegaan. Familie, maar ook anderen. Zij die waren, zij die hebben geleid, zij die niet opvielen maar toch diepe indrukken hebben gemaakt. Misschien onwetend en onbedoeld maar desondanks betekenisvol voor ieder die hen na ging.
Binnen de oude religie is respect voor de voorouders en voorouderverering heel belangrijk. Je voorouders zijn immers het fundament voor wie jij nu bent.
Het respect voor de voorouders stamt uit de tijd dat families nog groot en hecht waren. Dat er stammen leefden in kleine groepen/dorpen en men nog sterk afhankelijk was van elkaar. Ook van de goden waren er uitgebreide stambomen. De ene god was de zoon van de ander en was zelf weer de vader van andere goden en godinnen. Wanneer je je verdiept in een pantheon is dat vaak een flinke puzzel/stamboom.
Je familievoorouders
Als je het over je voorouders hebt, denk je voornamelijk aan je naaste bekende familieleden: je ouders, grootouders, overgrootouders. De voorouders die je kent en over wiens ouders je hebt gehoord. Helaas vervaagt die kennis snel. Wie weet precies wie zijn betovergrootouders waren (16 stuks)? Of wat daarvoor komt (32 stuks)? Je kunt ze uiteraard eren omdat ze de bloedlijn hebben gevormd die jouw bestaan tot gevolg heeft gehad, maar als je dat ziet oplopen – per generatie een verdubbeling – is verder respect dan nog van toepassing? Het worden op den duur onbekenden, van wie de namen in de tijd zijn opgelost.
Het stamt uit alle tradities
Het respecteren van de ouders en grootouders is niet iets dat exclusief bij hekserij en heidendom hoort: ook de Bijbel noemt dit. Uiteraard is er het beroemde ‘eert uw vader en uw moeder’ uit de tien geboden, maar ook elders worden hele lijsten van afstamming genoemd als een nieuw persoon in het verhaal wordt geïntroduceerd. De Grieken kennen ook een uitgebreid pantheon met familierelaties, evenals de Germanen of de Kelten. Wat dat betreft is er niets nieuws onder de zon, al maakt dat de boodschap er niet minder om.
Heb respect
Respect voor de voorouders wordt tegenwoordig vaak geïnterpreteerd als ‘het respecteren van de cultuur’. Op zich is dat logisch, want als je terug gaat rekenen heb je in de familiestamboom rond het jaar nul inderdaad zo’n beetje de hele Europese bevolking als voorouders (in werkelijkheid zal het vaker voorkomen dat je betovergrootmoeder de oudtante van je partner is, waardoor stambomen zich verweven en vele personen in de familiestamboom dezelfde personen zijn). Diezelfde voorouders die wij respecteren, hebben zich ontworstelt uit die oeroude cultuur en hebben de moderne tijd gemaakt. Dat is zeker iets om respect voor te hebben. Ik denk dus niet dat het respecteren van de voorouders moet betekenen dat je terug moet gaan naar hoe het in hun tijd ging. Voor mij houdt het meer in dat ik ze niet zal afschilderen als een stelletje onderontwikkelden. In hun tijd en cultuur waren het normale gerespecteerde mensen, maar tijden en culturen zijn veranderd. Daarbij neem ik een voorbeeld aan alle voorouders uit de afgelopen eeuwen en ga ik in mijn tijd mee – dat is tot dusverre nog de beste overlevingsstrategie gebleken.
Voorouders zijn niet achterlijk
Kennis van het leven van de voorouders, dat is iets heel anders dan hun leven overnemen en de tussenliggende voorouders respectloos terzijde schuiven als zijnde ‘niet-heidenen’ en ‘achterlijk’. Kennis van de voorouders is je verdiepen in wie zij waren en een band met hen opbouwen. Verdiep jij je in hen, dan zullen zij zich ook in jou verdiepen. Als heks heb je daar een groot voordeel aan, want het zijn je voorouders die kennis bezaten die wij niet meer bezitten. Ga je een band met hen aan, dan kan het nog weleens zo zijn dat zij jou die kennis overdragen in meditatie en dromen.
Ook wij zullen uiteindelijk voorouders worden. In de letterlijke zin wanneer we kinderen krijgen, maar ook als je geen ouder of grootouder wordt ben je op een dag toch een voorouder. We laten allemaal sporen, indrukken en wijsheden achter en vormen daarmee de toekomst, net zoals onze voorouders het heden hebben gevormd.
Iedereen loopt, iedereen is, iedereen zal een voorouder zijn.
Dus stap en struin ik bewust en laat sporen achter, fysiek en in andere werelden. Ik zing voor voorouders, drum voor landwezens en dans voor goden. Zo ontstaan er verbindingen, subtiele lijnen die tijd en werelden binden. Nornen weven, draden worden doorgegeven en ik voel de draden om mij heen, zoals je spinnenwebben ziet glinsteren in het ochtendlicht, die eerst nog onzichtbaar leken in het donker.
Verleden is nu heden. Laten wij zelf de beste voorouders worden die we kunnen zijn, zodat uit ons heden een goede toekomst zal groeien.
