In de Samhaintijd wordt er in heksenland veel geschreven en gepraat over vooroudermagie. Het is ook de tijd van het jaar waarin sluiers dun zijn en het contact met voorouders gemakkelijker gelegd kan worden. Het is ook de tijd van het jaar waarin er meer voorouderrituelen worden uitgevoerd, simpelweg omdat het past bij de thematiek van het jaarfeest dat dan vieren: Samhain, ook wel bekend als Halloween of het Keltische nieuwjaar.
Sinds ik me meer en meer verdiep in de magie van onze voorouders, vermeng ik voorouderwerk dagelijks in mijn rituelen. Mijn eigen vorm van hekserij bestaat voor een belangrijk deel uit het putten uit de oude bronnen, het contact maken met de oudheid, met de voorouders, en hun kennis weer terughalen naar het hier. In mijn Hekserij van Hier probeer ik oude rituelen en gebruiken nieuw leven in te blazen en ze zo om te vormen dat er in onze hedendaagse cultuur mee gewerkt kan worden.
Waarom ik rituelen niet 1 op 1 overneem van de voorouders
Sommige rituelen zijn nu eenmaal, op zijn zachtst gezegd, nogal…. ouderwets. Ik ga bijvoorbeeld écht geen varken slachten om een offer te brengen en mezelf daarna insmeren met het bloed. Ik wil en kan best een stuk vlees bij de slager halen en met rode wijn een zegel op mijn handen en/of voorhoofd tekenen, maar dat is voor mij de dichtst mogelijke benadering. En weet je… ik denk dat onze voorouders dat heus zullen begrijpen. Tijden veranderen nu eenmaal, dat was ook in hun tijd al. Ook zij zullen rituelen overgeleverd hebben gekregen, wellicht met voor hen rare, ouderwetse gebruiken erin. En je kunt mij niet vertellen dat onze voorouders precies de oude rare rituelen gevolgd zullen hebben. Zij zullen vast ook de meest logische werkwijze hebben gehanteerd, de niet-werkbare delen achterwege hebben gelaten, of die delen hebben omgevormd tot iets werkbaars dat bij benadering in de buurt kwam van de oude rituelen.
Zo vertelde Linda Wormhoudt tijdens de seidrlessen die ik bij haar heb gevolgd dat er in de Edda staat dat de völva (de wijze vrouwen, de heksen) op heuvels zaten om te schouwen en inzichten te krijgen van de voorouders. Dat werd hoogzitten genoemd. Echter toen de bezetters kwamen, werden er regels in het wetboek opgenomen dat vrouwen niet meer op heuvels mochten zitten. De völva lieten zich niet voor één gat vangen en gingen op het dak hoogzitten (totdat er in het wetboek werd opgenomen dat dat ook niet meer mocht). In hekserij en magie gaat het om de betekenis en de symboliek die je aan de handelingen geeft. En als dat hetzelfde is gebleven, dan zijn de handelingen alleen nog een ondersteuning om die symboliek en betekenis verder te benadrukken.
Wie zijn die voorouders eigenlijk?
Het woord voorouder zegt het eigenlijk al: de ouder die voor jou kwam, en daarvoor, en daarvoor. In het Engels is het woord ancestor afkomstig van het Latijnse woord “antecessor” dat ‘degene die voor jou was’ betekent. Het gaat in beide gevallen dus om de bloedlijn waar je vanaf stamt. Het zijn de mensen die in de cyclus van het leven hun genetische materiaal hebben vermengd en waaruit jij uiteindelijk bent ontstaan.
Je ouders behoren dus technisch gezien ook tot je voorouders. Toch word in vooroudermagie met name gewerkt met de voorouders die al overleden zijn. Er zijn in vooroudermagie meerdere soorten voorouders. Er wordt vaak gedacht aan de bloedlijn. Als je naar het woord voorouder kijkt, dan zit die betekenis er inderdaad aan. Maar er zijn meerdere categorieën voorouders waarmee je kunt werken. Fijn om te weten, mocht je niets met je familie hebben! Bekijk welke voorouders jou dan wél aanspreken en werk met die voorouderlijn. Je kunt ook met meerdere voorouderlijnen werken, want iedere voorouderlijn heeft weer zijn eigen expertise.
Een paar regels rondom vooroudermagie
Wanneer je meer tijd en aandacht wilt besteden aan vooroudermagie, bedenk je dan dat je de voorouders als familie of als vrienden zult moeten beschouwen. Je zult een band met ze moeten opbouwen, alvorens te merken dat je met hen kunt werken en zij ook iets voor jou zullen doen. Een manier om een band op te bouwen is om ze een thuis te geven en ze eten te geven. Bouw een altaar op, speciaal voor hen. Zet er foto’s neer of andere mooie spullen. Besteed aandacht aan de dagen die voor hen betekenis hadden (verjaardagen, trouwdagen, feestdagen). Geef hen elke dag wat eten en drinken door een offer op het altaar te zetten, en geef liefst van elke maaltijd die je nuttigt een stukje. Leeg de volgende morgen het offerschaaltje en start weer opnieuw. Spreek dankbaarheid uit voor hun bloedlijn, waar jij deel van uitmaakt. Laat ze merken dat je aan ze denkt en ze betrekt bij je dagelijkse bezigheden.
Dit kun je evengoed doen voor onbekende voorouders en goden. In veel culturen is het heel gebruikelijk om een huisaltaar te hebben waarop de hele dag eerbied wordt getoond voor de voorouders. In die culturen maken de doden nog net zo goed deel uit van het leven als de levenden zelf.
1. De geliefde voorouders
Meestal worden deze voorouders bedoeld wanneer er wordt gepraat over ‘voorouders’. Het zijn de mensen die je hebt gekend en die via liefde een band met jou hebben. Je hebt je ouders lief, je grootouders, je ooms en tantes. Maar ook je vrienden en andere geliefden behoren tot deze groep. Het is de gemakkelijkste vooroudergroep om contact mee te maken, omdat je er een gevoel bij hebt. Je kent ze, je weet wie ze waren en wat ze leuk vonden, je kent hun verhalen en hun geschiedenis en wilt dat het ze goed gaat, waar ze ook zijn.
De meeste mensen hebben wel ergens foto’s van voorouders staan of hangen. Wanneer er veel foto’s en herinneringen bij elkaar worden opgehangen, kan je er een herinneringenmuur van maken. Dat hoeft dan niet eens met het idee te zijn dat je magie uitvoert. Puur de herinnering levend houden, dat is al een beetje magie. Werken met deze voorouders kan met kleine aanpassingen in je dagelijkse ritme. Plaats een vaas met bloemen bij de foto’s, spreek een dankwoord of een gebed uit, vraag je voorouders om kracht bij moeilijke momenten, breng elke dag een offer van (hun lievelings)drinken en eten.
2. De voorouderlijn
Net als je geliefde voorouders, horen deze voorouders tot jouw bloedlijn maar dan van verder weg. Het zijn de bloedlijnvoorouders die je niet hebt gekend in jouw leven.
In oude verhalen wordt de voorouderlijn verdeeld in de mannelijke en vrouwelijke lijn van de stamboom. In Germaanse mythen wordt er gesproken over krachtige voorouders van de voorouderlijn die de Disir en de Alfar worden genoemd. Door je te verbinden met de voorouders uit je voorouderlijn, zal je merken dat je met sommige van die voorouders gemakkelijk contact kunt leggen of bij sommigen een goed gevoel krijgt. Omdat al die voorouders afkomstig zijn uit één bloedbandlijn en de ziel steeds terugkeert naar die ene lijn, kan je de voorouderlijnvoorouders horen en ervaren als één stem die tegelijkertijd voor al die voorouders spreekt. Het kan de stem van je onderbewustzijn worden die je wijsheid, kracht en gidsing geeft als je je met hen verbindt.
3. Voorouders van het land
In tegenstelling tot de vorige twee groepen die via de bloedband met jou en elkaar verbonden zijn, zijn de voorouders van het land verbonden met het land waarop je leeft en de cultuur waarvan je deel uitmaakt. Vroeger waren we veel meer honkvast en leefde je op hetzelfde land als je voorouders. Tegenwoordig zijn we veel reislustiger en heb je grote kans dat je op een heel ander stuk grond leeft dan je voorouders deden. Toch kan je je ook met die grond verbinden en aanvoelen welke kennis en wijsheid daarin zit. Over die grond hebben vele generaties gelopen en elke voetstap laat een imprint achter, en sterker nog: vele generaties zijn in de grond waarop ze leefden ook begraven, dus zitten zij letterlijk in de grond- en aardlagen vermengd! Met die voorouders kun je contact leggen via meditaties (hoogzitten).
De voorouders van het land kunnen heel goede beschermers van het land zijn. Wellicht dat onze voorouders daarom grafheuvels opwierpen, om de dode via de heuvel op te laten gaan in het landschap. In sommige legenden gaat immers het verhaal dat de eerste die op een bepaalde plek werd begraven, de wachter van die plek zou worden. Voor elke vorm van magie op die plek moet je eerst toestemming van de wachter krijgen. Met andere woorden: wanneer je een buitenritueel uitvoert, is het goed om je eerst af te stemmen op de plek en de wachter/voorouder die daar bij hoort om toestemming te vragen.
4. Helden en heiligen
Helden en heiligen nemen in de rij van voorouders een aparte plek in. Wie onze helden en heiligen zijn, hangt deels weer af van onze cultuur. Al in de oudheid werden er bloemenoffers gebracht aan overleden helden, vaak in de hoop dat de held je kon helpen om zelf ook een held te worden. De verering van helden komt in elke cultuur terug. We kennen bijvoorbeeld allemaal helden zoals Odysseus, Hercules en koning Arthur. Met de opkomst van het christendom waren het de heiligen die de heldenstatus kregen toebedeeld. Deze heiligen zouden je met specifieke problemen kunnen helpen. Als je kijkt naar de verering van heiligen zie je daar ontzettend veel rituelen en magie in terug!
Alhoewel het vereren van helden vooral terug lijkt te grijpen op de oudheid, zie je nu ook nog bepaalde vormen van heldenverering terug. We hebben nu bijvoorbeeld popmuzikanten die nog ieder jaar op hun geboortedag en sterfdag worden herdacht door fans. Op social media zie je geregeld afbeeldingen voorbij komen waarop wordt aangegeven dat de heksen die niét zijn gedood tijdens de heksenvervolgingen onze voorouders zijn en we ze zouden moeten eren en bedanken voor hun moed om hekserij te behouden en door te geven. Ik ken heksen die de elders in hekserij, zoals Scott Cunningham, Dion Fortune en Gerald Gardner, geregeld eren voor de wijsheid die ze hebben nagelaten aan het nageslacht.
5. De goddelijke voorouders
In deze klasse van voorouders kun je zowel goden als halfgoden onderbrengen, maar ook je gidsen en helpers. In sommige tradities worden alle spirits die als leraar fungeren ondergerbracht onder de goddelijke voorouders.
6. Rusteloze doden
Eigenlijk zijn dit geen voorouders, maar het is wel een categorie spirits die vaak wordt aangehaald. Dat is omdat men deze categorie spirits al sinds mensenheugenis vreest. Je wilt dus eigenlijk in géén geval dat je voorouders (of jijzelf uiteindelijk!) in deze categorie eindigen. Er zijn honderden spreuken en rituelen te vinden die je beschermen tegen deze categorie doden. Het zijn de mensen die op een verkeerde manier zijn doodgegaan, die voor hun gevoel nog iets moeten afmaken in de levende wereld, die door de levenden zijn vergeten, die vastzitten in de levende wereld of hongerig zijn. Een deel van vooroudermagie is erop gericht om ervoor te zorgen dat jouw voorouders niet eindigen als rusteloze doden!
Daarom doe ik voorouderwerk
Vooroudermagie, of voorouderwerk, is een vorm van hekserij en magie die al eeuwenlang wordt gebezigd door heksen. Al op de rotsschilderingen uit de oertijd zijn taferelen te zien die te maken hebben met het eren van de voorouders, eren van de natuur, de dieren, goden. Het zit in onze natuur om dat te doen. Het is natuurlijk om degene die zijn heengegaan alsnog licht en liefde te gunnen. We zijn hen die ons voorgingen heel veel verschuldigd; velen van hen hebben van alles moeten doorstaan om de vernieuwingen tot stand te brengen waarvan wij nu profiteren, net zoals ieder van ons blijft streven naar een betere wereld voor de volgende generatie.
De tweede reden om aan voorouderverering te doen is geluk. Je voorouders leefden hun leven, opdat jij het jouwe kunt leven. Jij zet hun nalatenschap voort, en zij wilden het beste voor jou. Elke voorouder wil dat het hun nakomelingen beter af gaat, ze wíllen je helpen om een beter leven te hebben. Voorouders beschermen hun familie en verbeteren hun geluk.
Bouw een band op
Wanneer je een band opbouwt met de voorouders, begin dan met het contacteren van de voorouders die het dichtst bij jou staan. Door een band met de voorouders op te bouwen, zal het uiteindelijk ook gemakkelijker zijn om andere soorten spirits en goden aan te spreken. Je raakt namelijk geoefend in de manier van communiceren met de voorouders, spirits en de doden.
Je kunt alleen hulp, wijsheid en magie van de voorouders overgedragen krijgen wanneer je naar hen luistert. De boodschappen die ze je geven zullen niet luid en duidelijk zijn, ze zullen via je onderbewustzijn toegespeeld worden. Dat is de manier waarop de meeste spirits werken. Je intuïtie ligt op dezelfde golflengte als waarin zij leven. Luister dus naar de stem van je intuïtie en probeer je dromen te onthouden, want juist in de onbewuste momenten zal de stem van de herinnering, gekoppeld aan je bloedlijn en alle voorouders vóór jou, het hardste klinken.