Traditionele hekserij is een natuurlijke levenswijze waarbij je eenheid voelt met de natuur. Je voelt de natuurlijke veranderingen aan in zowel de natuur als in jezelf en staat daarbij stil door rituelen of ceremonieën. Ook sta je sterk in contact met je eigen intuïtieve vermogens. Traditionele hekserij wordt ook wel een natuurreligie genoemd, omdat traditionele heksen de bezieling van de natuur aanvoelen. Niet alleen die van mensen en dieren, maar ook planten en bloemen, de grond, bergen, rivieren, de lucht… eigenlijk alles bestaat uit energie en stamt af van dezelfde bron.
Een wereldwijde natuurlijke beleving
Dat is geen nieuwe theorie. In het hindoeïsme wordt al gesproken over Akasha; het principe waarbij de natuur uit vier elementen is geschapen: water, vuur, aarde en lucht. Ook het boeddhisme en de theosofie kennen een dergelijke bron van energie van waaruit alles is ontstaan, die ook hier is onderverdeeld in de vier elementen. Binnen traditionele hekserij wordt van datzelfde principe uitgegaan: alles stamt af van dezelfde oerbron, die je weer kunt opdelen in de vier elementen.
Sommigen zien die oerbron van bezieling als goddelijk, als goden en godinnen met specifieke eigenschappen. Maar lang niet elke heks gelooft dat de bezieling een goddelijke kracht is in een soort menselijke vorm. Sterker nog: ik ken meer heksen en paganisten die animistisch zijn ingesteld (aanvoelen dat de natuur bezield is) dan heksen en paganisten die in goden geloven en daarmee werken! Dat is een persoonlijke keuze, net zoals vrijwel alle andere keuzes in hekserij. Hoe jij jouw hekserij ziet, waar je wel en niet in gelooft en op welke manier je met magie werkt, bepaal je helemaal zelf. Het belangrijkste is dat iets voor jou goed voelt.
Overal wordt anders gehekst
Hekserij wordt in het noorden van de wereld anders beleefd dan in het zuiden, het oosten en het westen! Het verschil zit vooral in de rauwheid en de rituelen:
Moderne westerse hekserij (wicca) is een heel milde vorm van hekserij waarin met name de godin een belangrijke rol speelt. De rituelen zijn statig en hebben een karakter van hogere magie. Traditionele hekserij is meer natuurgericht, praktisch van aard en put uit volksmagie. We werken met voorouders, gidsen en landwezens. Soms werken we ook met goden, maar de godin heeft geen hogere status dan de god.
In het oosten van Europa heb je nog allerlei overgeleverde tradities binnen hekserij die heel volksgericht zijn, omdat ze nog van ouder op kind worden overgedragen. Die rituelen zijn in onze ogen boers, praktisch, en met handelingen die wij niet zo snel meer zullen doen. Denk bijvoorbeeld aan iemands voorhoofd met spuug insmeren om hoofdpijn te verdrijven of iemands buik met modder insmeren en er symbolen in tekenen om vruchtbaarheid te bevorderen.
Verder in het noorden van Europa kom je uit bij seidr en ásatrú. Vormen van magie en hekserij die wéér anders zijn. Seidr is een vorm van trancewerk, ásatrú werkt met een Noords godenpantheon. In Scandinavië probeert men deze oude natuurreligie al sinds het eind van de 19e eeuw weer nieuw leven in te blazen. Tegenwoordig wordt ásatrú in de Scandinavische landen ook als officiële religie erkend.
Als je naar het zuiden van Europa gaat, kom je uit bij Stregheria, een traditionele vorm van hekserij uit Italië. Ook dit is een vorm van hekserij die is overgeleverd binnen families, maar de gebruiken zijn héél anders dan die uit Oost-Europa. Stregheria kent weer een grote cultuur van trancewerk, veel symboliek, droomwerk en divinatie. In Spanje zie je weer een magische traditie waarbij veel wordt gewerkt met heiligen, spirits, voorouders en klein magisch werk. Veel mensen zien dat gelijk als hoodoo, maar hoodoo is een Zuid-Amerikaanse traditie met wortels uit Afrikaanse tradities.
En dan heb je nog de heksen op het zuidelijk halfrond, die alles omgekeerd doen ten opzichte van hoe wij dat doen. Noord is vuur en zuid is aarde. Je draait daar tegen de klok in om een cirkel te maken en met de klok mee om deze op te heffen. Wanneer het bij ons Midzomer is, is het daar Midwinter. En natuurlijk is de maan ook omgekeerd. Dat voelt voor ons héél onwerkelijk, maar het is hun realiteit.
