‘Ben jij ook spiritueel?’ vragen mensen me vaak als ze erachter komen dat ik mezelf een heks noem. Blijkbaar gaat spiritualiteit en heks-zijn in de opinie van velen niet helemaal samen, terwijl in werkelijkheid de meeste heksen heel spiritueel zijn. Daarentegen zijn de meeste spirituele mensen geen heks.
Spiritualiteit is – net zoals hekserij – een mindset, een levenswijze, het gevoel meer te ervaren dan anderen. Leven volgens je gevoel en intuïtie. Dat spiritualiteit vandaag de dag een zweverig imago heeft gekregen heeft alles te maken met de nuchterheid en zakelijkheid van de maatschappij. Spiritualiteit heeft haast geen plek in onze maatschappij en waar het wél een plek heeft, wordt het anders genoemd om vooral maar niet het zweverige imago opgeplakt te krijgen. Intuïtief, back to nature, zingeving, het zijn allemaal termen die je de laatste tijd veel hoort.
‘Jij bent niet zweverig dus ook niet spiritueel,’ zei iemand tegen me. Ten eerste heeft ze daarin geen gelijk; ik ben wel degelijk spiritueel. Haar opmerking heeft me aan het denken gezet. De term zweverig wordt gegeven aan alles dat te maken heeft met een hang naar iets onverklaarbaars, innerlijke kracht, een geloof in méér dan wat we kunnen zien en bevatten. Is dat waarom spiritualiteit angstvallig wordt weggehoond als zweverig? Angst voor het onbekende kan diep zitten en spiritualiteit zet mensen juist aan om op onderzoek te gaan naar zichzelf. Dat brengt nogal wat teweeg. Als je daar niet tegenop gewassen bent, is het gemakkelijker om het weg te honen en je ervoor om te draaien.
Tegelijkertijd betekent het dat wanneer je spiritueel bent aangelegd, je niet binnen de maatschappelijk geaccepteerde normen valt. Nuchterheid en aardsheid zijn dat wél waardoor spiritualiteit in context met die twee eigenschappen eerder een contradictie lijkt. Het is een opvatting die kant nog wal raakt. Want ieder mens is anders. Het zijn ongefundeerde aannames die geënt zijn op algehele misvattingen en heersende vooroordelen die afkomstig zijn uit de zeventiger jaren waarin hippies in bloemetjesbroeken zweverig op de Amsterdamse Dam zaten te zitten. Of… wacht eens even… ook dat is een vooroordeel en een aanname.
Het is heel moeilijk om niet in hokjes te denken! Hokjes en kaders zijn zo gemakkelijk om het leven begrijpelijk te maken. Het wordt ons al aangeleerd vanaf de kleuterschool: loop maar mee met de rest, dan maak je het jezelf niet zo moeilijk en word je geaccepteerd. Daarmee beperk je de persoonlijke ontwikkeling en de vrije geest, en juist die vrije geest is gekoppeld aan intuïtie en spiritualiteit. Bij de één meer dan bij de ander, maar zo zijn we allemaal uniek. De één is ook beter ontwikkeld in sport dan de ander en de ander is weer beter in talen dan de één.
Wat betreft spiritualiteit en zweverigheid maakt het me niet uit of ik als zweverige of als nuchtere heks wordt bestempeld. En maakt het me ook niet uit dat spiritualiteit tegenwoordig wordt bestempeld als zingeving. Het is sowieso fijn dat daarvoor plek en ruimte is, zweverig of niet. Het zijn vooral de vooroordelen en de aannames waar ik iets tegen heb. Als we allemaal zouden proberen om niet meer in hokjes en vooroordelen te denken, zou de wereld een stuk vrijer zijn. Niet alleen voor anderen maar ook voor onszelf!
